ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ Σε 10 εξαμηνιαίες δόσεις η ρύθμιση

Ημερομηνία: 17/04/2013

Σε δέκα εξαμηνιαίες δόσεις (αντί των 48 που ισχύουν σήμερα) θα μπορούν να πληρώνουν οι ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων τα πρόστιμα για την τακτοποίησή τους, σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος.
 

Όπως εξήγησε είπε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΚΑ), κ. Στ. Καλαφάτης, το νέο νομοσχέδιο προβλέπει την οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση για όσες αυθαίρετες κατασκευές υφίστανται προ του 1983, για τις μικροπαραβάσεις και για τις μεσαίου μεγέθους αυθαιρεσίες (παραβίαση έως 40% κάλυψης-δόμησης και έως 20% του ύψους). Για τα υπόλοιπα αυθαίρετα προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 χρόνια. Στη ρύθμιση δεν μπορούν να υπαχθούν όσα αυθαίρετα βρίσκονται εντός δασών και στον αιγιαλό.
Για τους ιδιοκτήτες αυθαίρετων με 80% αναπηρία, η έκπτωση για την καταβολή των προστίμων τακτοποίησης των αυθαιρέτων είναι 85%. Για τους πολύτεκνους η έκπτωση είναι 80%, γι’ αυτούς με αναπηρία 67% και ατομικό εισόδημα 8.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα 12.000 ευρώ η έκπτωση είναι 80%, ενώ, τέλος, οι τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα 25.000 ευρώ και οικογενειακό 40.000 ευρώ έχουν ελάφρυνση 70%.

ΟΙ ΔΟΣΕΙΣ
Με δεδομένη την οικονομική δυσπραγία των πολιτών και προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατασκευών να υπαχθούν στον νέο νόμο, το νομοσχέδιο αυξάνει τον αριθμό των δόσεων: ειδικότερα, οι 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις που ορίζει ο ισχύων νόμος (4014/11), γίνονται 10 εξαμηνιαίες (όχι κατ’ ανάγκη ισόποσες), με ελάχιστη καταβολή 5%.

ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου:
1. Για αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ του 1975 προβλέπεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση, καταβάλλοντας ένα εφάπαξ ποσό 500 ευρώ. Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης.
2. Για αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ του 1983 προβλέπεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση, καταβολή παραβόλου και 15% του ειδικού προστίμου (με βάση τον ν. 4014/11). Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης, έντυπο προστίμου.
3. Για αυθαίρετες μικρές παραβάσεις (πέργκολες, μπάρμπεκιου, διαμερισματοποίηση κοκ.) προβλέπεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση με καταβολή εφάπαξ ποσού 500 ευρώ (όσες μικροπαραβάσεις κι αν έχει το κτίριο). Απαιτούνται αίτηση στο σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση και τεχνική έκθεση μηχανικού.
4. Για αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης με παραβίαση έως 40% κάλυψης και δόμησης και έως 20% ύψους (σε σύγκριση με την οικοδομική άδεια) προβλέπεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση, μετά την συμπλήρωση της Ταυτότητας Κτιρίου, με καταβολή του παραβόλου και ειδικού προστίμου.
Για όσα έχουν χτιστεί μεταξύ 1983 και 2003 θα καταβάλλεται το 80% του ειδικού προστίμου: απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, σχέδια, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας (όπου απαιτείται), φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης, όπως επίσης και έντυπο προστίμου.
5. Για αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης με παραβίαση έως 40% κάλυψης και δόμησης και έως 20% ύψους (σε σύγκριση με την οικοδομική άδεια) εντός προκηπίου ή ακάλυπτου προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 έτη, με καταβολή του παραβόλου και ειδικού προστίμου. Για όσα έχουν χτιστεί μεταξύ 1983 και 2003 θα καταβάλλεται το 80% του ειδικού προστίμου: απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, σχέδια, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας (όπου απαιτείται), φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης και έντυπο προστίμου.
6. Για αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης με περαιωμένη διαδικασία των ν. 3775/09 και ν. 3843/10 προβλέπεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση μετά την συμπλήρωση της Ταυτότητας Κτιρίου, με καταβολή του παραβόλου κατά περίπτωση και ειδικού προστίμου (συμψηφίζεται). Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, σχέδια, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας (όπου απαιτείται), φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης και έντυπο προστίμου.
7. Για αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης εκτός όλων των προαναφερθεισών κατηγοριών (χωρίς οικοδομική άδεια ή με υπέρβαση άνω του 40%) προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 έτη, με καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου. Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, τεχνική έκθεση μηχανικού, σχέδια, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας (όπου απαιτείται), φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης και έντυπο προστίμου.
8. Για τις πρόχειρες αυθαίρετες κατασκευές προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 έτη, με καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου. Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, τοπογραφικό διάγραμμα, τεχνική έκθεση μηχανικού, φωτογραφίες, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης, αποδεικτικά δικαιώματος υπαγωγής, γνωμοδότηση αρμόδιας επιτροπής και έντυπο προστίμου.
9. Για αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις σε παραδοσιακό οικισμό προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 χρόνια, με καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου. Απαιτούνται αίτηση προς αρμόδια επιτροπή, συνοδευόμενη από τοπογραφικό διάγραμμα, τεχνική έκθεση μηχανικού, υπεύθυνη δήλωση μηχανικού για υποβολή ταυτόσημων στοιχείων στο σύστημα, αποδεικτικά χρόνου κατασκευής και δικαιώματος υπαγωγής. Ακόμη, χρειάζονται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, Ε9, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας (όπου απαιτείται), τεχνική έκθεση μηχανικού αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης, παράβολο και έντυπο προστίμου.
10. Για αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις σε διατηρητέο κτίριο (εντός όγκου κτιρίου ή προσθήκες καθ’ ύψος μικρότερο του 10% της συνολικής δόμησης) προβλέπεται αναστολή κυρώσεων για 30 χρόνια, με καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου. Απαιτούνται αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, υπεύθυνη δήλωση, τεχνική έκθεση μηχανικού, αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα χρόνου υλοποίησης, παράβολο και έντυπο προστίμου. Ακόμη, χρειάζεται αίτηση προς το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ), συνοδευόμενη από φωτογραφική τεκμηρίωση κτιρίου, τοπογραφικό διάγραμμα, πλήρη αποτύπωση κτιρίου, τεχνική έκθεση με το ιστορικό του κτιρίου, υπεύθυνη δήλωση περί μη χαρακτηρισμού τού κτιρίου από άλλο φορέα, δελτίο δομικής τρωτότητας και μελέτη στατικής επάρκειας, όπως επίσης και τεχνική έκθεση μηχανικού.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 30.000 αυθαίρετα περιμένουν λύση...
Σε πάνω από 700.000 υπολογίζονται οι αυθαίρετες κατασκευές συνολικά στην Ελλάδα, με τον αριθμό τους ειδικά στη Θεσσαλονίκη να εκτιμάται στις 30.000 -μάλιστα, για τις 10.000 εξ αυτών έχουν τελεσιδικήσει αποφάσεις κατεδάφισης, που παραμένουν ωστόσο ανενεργές λόγω έλλειψης συνεργείων και πόρων (μόνο για την κατεδάφιση ενός αυθαίρετου δώματος απαιτούνται περί τις 20.000 ευρώ!).
Σημειωτέον ότι τα αυθαίρετα κτίσματα δεν είναι όλα ίδια, αλλά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
1. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει αυτά που άλλαξαν χρήση (π.χ., μια αποθήκη που μετατράπηκε σε κατοικία ή γκαράζ).
2. Η δεύτερη αφορά τα αυθαίρετα κτίσματα με υπέρβαση-επέκταση νόμιμης άδειας: πρόκειται για κτίσματα που επεκτάθηκαν, ενώ η άδειά τους προέβλεπε λιγότερα μέτρα (π.χ., από 200 μ. επεκτάθηκε στα 300 μ. και άνω).
3. Η τρίτη κατηγορία αφορά τα αυθαίρετα που χτίστηκαν σε εκτός σχεδίου περιοχές, σε μη άρτιο οικόπεδο (όπως συνέβη στην παραλία Επανομής ή στην Καλλικράτεια). Αυτή η κατηγορία, ωστόσο, συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό αυθαιρέτων στη χώρα, αφού υπολογίζονται σε 300.000 κτίσματα.
Στον νομό Θεσσαλονίκης, τέτοιες «αυθαιρετουπόλεις» θεωρούνται η παραλία Επανομής, η Ευξεινούπολη στη Σταυρούπολη, η Φιλοθέη στην Ευκαρπία, η επέκταση σχεδίου πόλης στα Βασιλικά, στον Χορτιάτη και στη Μηχανιώνα, καθώς και στον δήμο Εχεδώρου, στα Διαβατά.
Οι παραβάσεις στις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης προκαλούν πονοκέφαλο στην πολεοδομία, καθώς εκτιμάται ότι 1 στα 10 νεοανεγερθέντα κτίσματα εμφανίζει παρατυπίες. Πέραν τούτου, τα αυθαίρετα για τα οποία έχουν εκδοθεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και χτίστηκαν μετά το 1983 υπολογίζονται σε 12.000 -αριθμός ρεκόρ για τη Θεσσαλονίκη. Οι έλεγχοι αυτοί εστιάζονται κυρίως στους δήμους Πυλαίας-Χορτιάτη και Θέρμης, όπου η αξία των οικοπέδων φτάνει πλέον σε δυσθεώρητα ύψη και η ανοικοδόμηση είναι ραγδαία. Παράλληλα, στην «κόκκινη ζώνη» των αυθαιρέτων βρίσκονται και άλλες περιοχές, όπως η περιοχή του Ωραιοκάστρου, στα δυτικά.