Φορολογικός «μεγάλος αδελφός» στα πορτοφόλια μας

Η εφορία μπαίνει πλέον... στο πορτοφόλι μας. Σύντομα τίποτα δεν θα είναι κρυφό από τις φορολογικές αρχές

Η εφορία μπαίνει πλέον... στο πορτοφόλι μας. Σύντομα τίποτα δεν θα είναι κρυφό από τις φορολογικές αρχές αφού το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να βάλει τέλος στα «μυστικά» από την εφορία με την ενεργοποίηση του Περιουσιολογίου και την πλήρη εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών ελέγχου που θα αποκαλύπτουν κάθε ευρώ εισοδήματος, κυρίως ελεύθερων επαγγελματιών και επιτηδευματιών, το οποίο κρατήθηκε κρυφό και αφορολόγητο.

 

Από το επόμενο έτος, το «μάτι» της εφορίας θα βλέπει και θα παρακολουθεί τραπεζικές καταθέσεις, πληρωμές δανείων, πιστωτικές κάρτες, έσοδα από πώληση περιουσιακών στοιχείων, ασφάλιστρα, αποζημιώσεις, δωρεές, σπίτια, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής και γενικά κάθε στοιχείο εσόδων και δαπανών των φορολογουμένων ακόμη και τα ποσά που ξοδεύουμε για ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, κινητή και σταθερή τηλεφωνία αλλά και πληρωμές για ασφαλιστικά συμβόλαια. Η εφορία θα βλέπει ακόμη και ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, όπως ιατρικές πράξεις και το είδος της χειρουργικής επέμβασης που έχουμε κάνει.

 

Αξιολόγηση

 

Όλα τα παραπάνω θα αξιολογούνται προκειμένου να προκύψει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα και αν αυτό διαφέρει από το δηλωθέν, τότε θα επιβάλλονται πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα. Ουσιαστικά πρόκειται για τα νέου τύπου τεκμήρια που θα αντικαταστήσουν τα τεκμήρια διαβίωσης τα οποία «μετρούν» τους τελευταίους μήνες ζωής. Το 2014 εκτιμάται ότι θα είναι η τελευταία χρονιά που θα ισχύσουν τα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, ιδιωτικά σχολεία και οικιακές βοηθούς λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος των φορολογουμένων. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων επιστρατεύει νέα «εργαλεία» για τον υπολογισμό των καθαρών εισοδημάτων και της φορολογητέας ύλης. Πρόκειται για τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου που άρχισαν να εφαρμόζονται και το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο το οποίο θα είναι έτοιμο μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2015.

 

Το «χτίσιμο» του Περιουσιολογίου ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2012 όταν το υπουργείο Οικονομικών άρχισε να συγκεντρώνει σε ηλεκτρονική μορφή στοιχεία που διαμορφώνουν το οικονομικό και καταναλωτικό προφίλ κάθε φορολογούμενου ώστε να προσδιορίζεται με ακρίβεια το φορολογητέο εισόδημα του αλλά και να αποκαλύπτονται κρυφά και αδήλωτα εισοδήματα. Τράπεζες, επενδυτικές και ασφαλιστικές, εταιρείες, ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά κέντρα, κέντρα πλαστικής χειρουργικής, πανεπιστήμια, κολέγια, σχολές, σχολεία, εταιρείες τηλεφωνίας, ηλεκτρισμού και ύδρευσης αποστέλλουν πλέον λεπτομερή και ονομαστικά στοιχεία για τους πελάτες τους με πλήρη καταγραφή των δαπανών που έχουν πραγματοποιήσει.

 

Με τα στοιχεία αυτά εμπλουτίζεται το Περιουσιολόγιο που ετοιμάζει η ΓΓΔΕ ενώ με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου η εφορία θα προσδιορίζει το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα κάθε φορολογούμενου με βάση όλα τα έσοδα και τα έξοδα του, τα περιουσιακά του στοιχεία (κινητά και ακίνητα) και τις καταθέσεις του στις τράπεζες. Η συνταγή είναι απλή. Αν δηλώνεις 8.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα, αλλά από τα στοιχεία που έχει ηλεκτρονικά η ΓΓΔΕ προκύπτει ότι πληρώνεις δόση στεγαστικού δανείου 500 ευρώ τον μήνα, 60 ευρώ τον μήνα για κινητό, 100 ευρώ για ρεύμα και νερό και 40 ευρώ για γυμναστήριο, κάτι δεν πάει καλά. Δηλώνεις 8.000 ευρώ αλλά από τα βασικά φαίνεται ότι χρειάζεσαι για να κινηθείς και όχι να ζήσεις 8.400 ευρώ. Μάλιστα στα 8.400 ευρώ δεν έχουν υπολογιστεί καν οι δαπάνες διατροφής, ένδυσης, θέρμανσης, κοινόχρηστα.

 

Από τη στιγμή που η ΓΓΔΕ διαθέτει σε ηλεκτρονική μορφή όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες για τα εισοδήματα, τα έσοδα, την κινητή και ακίνητη περιουσία, τις αποταμιεύσεις και τις δαπάνες διαβίωσής των φορολογούμενων θα είναι πλέον εύκολο στις φορολογικές αρχές να παρακολουθούν διαχρονικά την εξέλιξη των εισοδημάτων, του επιπέδου διαβίωσης και της περιουσιακής κατάστασης των πολιτών. Όπου διαπιστώνουν περιπτώσεις απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας ή καταθέσεων μεγάλου ύψους ή υπέρμετρα αυξημένων δαπανών διαβίωσης, που δεν δικαιολογούνται από τα δηλούμενα έσοδα και εισοδήματα, θα προχωρούν στην επιβολή πρόσθετων φόρων και προστίμων. Ειδικότερα, οι φορολογούμενοι θα ελέγχονται για να εξακριβωθεί η προέλευση των χρημάτων που διέθεσαν για:

 

• Καταθέσεις σε τράπεζες.
• Τοποθετήσεις σε μετοχές, ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων.
• Συμμετοχές σε εταιρείες (ανώνυμες, ΕΠΕ, ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες).
• Απόκτηση ακινήτων.
• Απόκτηση, συντήρηση και επισκευή ΙΧ αυτοκινήτων, δικύκλων, σκαφών αναψυχής,
• Κατασκευή πισίνων.
• Αγορές λοιπών περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας (π.χ. κοσμήματα , πίνακες)
• Αποπληρωμή δανείων και πιστωτικών καρτών.
• Δωρεές-γονικές παροχές χρηματικών ποσών.
• Ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, αποπληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, τηλεφωνίας, ύδρευσης, φυσικού αερίου κ.λπ.

 

ΤΕΚΜΗΡΙΑ

Αλλαγές σε ένα άδικο σύστημα

 

Τα τεκμήρια διαβίωσης μπήκαν στη ζωή των Ελλήνων φορολογούμενων τον Οκτώβριο του 1978 από τον αείμνηστο Αθανάσιο Κανελλόπουλο. Από τότε μέχρι και σήμερα λειτούργησαν ως εργαλείο πάταξης της φοροδιαφυγής. Όμως έπιασαν στα δίχτυα τους άδικα πολλούς φορολογούμενους, ακόμα και μισθωτούς ή συνταξιούχους που δεν είχαν ανέκαθεν τρόπο να κρυφτούν από την εφορία. Ο «Μεγάλος Αδελφός» που στήνεται θα διευκολύνει τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις στοιχείων από τη ΓΓΔΕ καθώς θα μπορεί να φανεί αν ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα που υπολείπεται από το άθροισμα των δαπανών του για δόσεις στις τράπεζες, δίδακτρα, γιατρούς, λογαριασμούς και λοιπές καταναλωτικές δαπάνες.

 

Με το νέο σύστημα οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα «θεωρητικό» εισόδημα το οποίο θα προκύπτει επειδή έχουν στην κατοχή τους ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο ή ένα σκάφος αναψυχής. Η εφορία θα παρακολουθεί τις πραγματικές συναλλαγές και με βάση αυτές θα φορολογεί τους υπόχρεους. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η εφορία θα καταγράφει -μέσω των έμμεσων τεχνικών ελέγχου- αν υπάρχουν αδικαιολόγητες καταθέσεις στον τραπεζικό λογαριασμό ενός φορολογούμενου, αν πραγματοποιούνται πολύ μεγάλες δαπάνες και αν οι δαπάνες αυτές δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που εμφανίζονται στη φορολογική δήλωση. Έτσι η εφορία θα φορολογεί πλέον με βάση πραγματικά γεγονότα (δαπάνη, κατάθεση) και όχι με βάση υποψίες και θεωρία.

 

• 2012 ξεκίνησε το κτίσιμο του Περιουσιολογίου από το υπουργείο Οικονομικών που άρχισε να συγκεντρώνει σε ηλεκτρονική μορφή στοιχεία που διαμορφώνουν το οικονομικό και καταναλωτικό προφίλ κάθε φορολογουμένου
• 8.000 ευρώ εάν δηλώνεις ετήσιο εισόδημα, αλλά από τα στοιχεία που έχει ηλεκτρονικά η ΓΓΔΕ προκύπτει ότι πληρώνεις δόση στεγαστικού δανείου 500 ευρώ τον μήνα, 60 ευρώ τον μήνα για κινητό, 100 ευρώ για ρεύμα και νερό και 40 ευρώ για γυμναστήριο, κάτι δεν πάει καλά