Αντιμετώπιση διαφοράς αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης ανάλογα με το εισόδημα

[27.08.2014]

Του Απόστολου Αλωνιάτη*

Πολλή συζήτηση έγινε φέτος, οικονομικό έτος 2014, για τη φορολόγηση χιλιάδων πολιτών με τον τεκμαρτό τρόπο, με βάση τα περιουσιακά τους στοιχεία , τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης τις λέμε, και όχι με βάση τα πραγματικά εισοδήματα  τους. Έτσι είχαμε φορολογούμενους να καλούνται  να πληρώσουν φόρους  για εισοδήματα που υπολογίζονταν βάση περιουσιακών στοιχείων,  που απέκτησαν όταν στην οικογένεια ήταν δύο εργαζόμενοι στην οικογένεια  και είχαν από 1.500 ευρώ μισθό ο κάθε ένας . Σήμερα στην ίδια οικογένεια υπάρχει ένας μισθός, αν υπάρχει και αυτός , και δεν είναι πάνω από 800 με 1.000 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση.
Σε αυτό το  οικονομικό έτος, πολλοί φορολογούμενοι την «γλύτωσαν» , με ελαφρά φορολογία, μιας και είτε φορολογήθηκαν με  την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων (μισθωτοί, συνταξιούχοι, αγρότες), είτε καλύφθηκαν με την τροπολογία που κατατέθηκε το Πάσχα  εν μέσω υποβολής φορολογικών δηλώσεων, και προεκλογικής περιόδου, και τους μετέφερε στην κλίμακα των μισθωτών, αν δεν ήταν επιτηδευματίες ή εισοδηματίες, ή είχαν εισόδημα  από ενοίκια και είχαν συνολικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης  μέχρι 9.500 ευρώ.
Δεν ισχύει όμως το ίδιο με τα εισοδήματα του 2014, οικονομικό , ή φορολογικό όπως το θέλει η διοίκηση, έτος 2015.
Τρόπος  φορολόγησης της διαφοράς μεταξύ  του εισοδήματος που  δηλώθηκε και της συνολικής ετήσιας  δαπάνης για εισοδήματα έτους 2014 (δηλώσεις οικονομικού έτους 2015).
Με την ψήφιση του 4172/2013, του νέου φορολογικού νόμου, που θα ισχύσει για εισοδήματα από 1.1.2014. επήλθαν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης της διαφοράς  μεταξύ  του εισοδήματος που  δηλώθηκε και της συνολικής ετήσιας  δαπάνης.
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 34 καθαρίστηκε ότι:
«1. Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 30, η οποία προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, προσδιορίζεται από τη Φορολογική Διοίκηση κατά το ίδιο φορολογικό έτος σύμφωνα με τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους και φορολογείται:
α) σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή/και συντάξεις ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή
β) σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29, εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του δεν προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
γ) σύμφωνα με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15, εφόσον ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ).»
Δηλαδή η διαφορά με βάση τον 4172/2013 ,φορολογείται σε όλες τις περιπτώσεις με την κλίμακα των εισοδημάτων από την επιχειρηματική δραστηριότητα εκτός από την περίπτωση που τα μεγαλύτερα εισοδήματα προέρχονται από εισοδήματα από μισθωτή εργασία ή είναι εγγεγραμμένος στα βιβλία ανέργων του ΟΑΕΔ.
Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι , σύμφωνα με την γραμματική ερμηνεία του νόμου και οι αγρότες, που θα φορολογηθούν για τα εισοδήματα του 2014 με τεκμήρια , παρ όλο που με βάση τον το άρθρο 29 παράγραφο 3, «3. Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%).», θα φορολογηθούν με 26% για τα πρώτα 50.000 ευρώ και 33% από εκεί και πάνω.
Αν προσέξουμε  την διάταξη  αναφέρει ότι «β) σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 29, εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του δεν προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις.»
Η παράγραφος 1 του άρθρου 29 αναφέρει ότι:
1. Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:


 

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
< 50.000	26%
> 50.000	33%

Άρα δεν υπάρχει ο ειδικός συντελεστής του 13% , στον υπολογισμό του φόρου με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.
Ας δούμε ορισμένα παραδείγματα σχετικά με το εισόδημα και την διαφορά των αντικειμενικών δαπανών, για να γίνουμε ποιο συγκεκριμένοι:
Πιο συγκεκριμένα:
Παράδειγμα 1


 

Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες:	20.000
Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα:	5.000
Εισόδημα από ακίνητα & κινητές αξίες:	0
Σύνολο Εισοδήματος	25.000

Τεκμαρτό εισόδημα από αντικειμενικές δαπάνες και τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων: 40.000

Άρα η διαφορά των (40.000 – 25.000 = ) 15.000 θα φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών υπηρεσιών.

 

Φορολογητέο εισόδημα (Ευρώ)	Φορολογικός συντελεστής (%)
< 25.000	22%
25.000,01 έως και 42.000	32%
> 42.000	42%

Παράδειγμα 2

 

Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες:	10.000
Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα:	15.000
Εισόδημα από ακίνητα & κινητές αξίες:	5.000
Σύνολο Εισοδήματος	30.000

Τεκμαρτό εισόδημα από αντικειμενικές δαπάνες και τεκμήρια απόκτησης  περιουσιακών στοιχείων: 40.000
Άρα η διαφορά των (40.000 – 30.000 = ) 10.000 θα φορολογηθεί με την κλίμακα των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα.

 

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
< 50.000	26%
> 50.000	33%

Παράδειγμα 3

 

Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες:	0
Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα:	10.000
Εισόδημα από ακίνητα & κινητές αξίες:	15000
Σύνολο Εισοδήματος	25.000

Τεκμαρτό εισόδημα από αντικειμενικές δαπάνες και τεκμήρια απόκτησης  περιουσιακών στοιχείων: 40.000
Άρα η διαφορά των (40.000 – 25.000 = ) 15.000 θα φορολογηθεί με την κλίμακα των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα.

 

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
< 50.000	26%
> 50.000	33%

Παράδειγμα 4
Φορολογούμενος δεν έχει πραγματικό εισόδημα για την χρήση του 2014, αλλά έχει τεκμήρια 10.000
Θα φορολογηθεί με την κλίμακα των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα.
 

 

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
< 50.000	26%
> 50.000	33%

Για μια ακόμη φορά οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν φόρο για εισοδήματα  που δεν έχουν πραγματικά.

Παράδειγμα 5
Φορολογούμενος με αγροτικό εισόδημα 20.000 και τεκμήρια 40.000.
Άρα η διαφορά των (40.000 – 20.000 = ) 20.000 θα φορολογηθεί με την των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα.


 

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
< 50.000	26%
> 50.000	33%

* Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας
Πηγή: newmoney.gr